Antikraak wonen: tips van een doorgewinterde antikraker in Amsterdam
Ik woon al bijna 10 jaar antikraak. Een beetje uit noodzaak –op Funda staan alleen parkeergarages die binnen mijn budget vallen– en een beetje omdat ik het glorieus en geweldig vind.
In deze blog deel ik mijn ervaring en mijn beste tips!
Inhoudsopgave
- Mijn eerste antikraakwoning
- Van een wachtlijst van 14 jaar naar 14 minuten
- De Deal waardoor ik maar €30,- huur hoefde te betalen
- Tips om je kans op een antikraakwoning te vergroten
- Tips om antikraak wonen zo aangenaam mogelijk te maken
- Veelgestelde vragen over antikraak wonen
Mijn eerste antikraakwoning
Ik begon mijn antikraakavontuur in Hoofddorp. Ik ging daar stage lopen bij de Viva en wilde mijn reistijd minimaliseren. Mijn stagevergoeding bedroeg €350,- per maand, en ik was vastbesloten om van dat bedrag te leven als een Koning. Na wat rondvraag over goedkoop huren leerde ik over antikraak wonen. Je bewaakt een leegstaand pand door het te bewonen. Dit betekent niet dat je om 4 uur ’s nachts met een set nuchaku’s onder je arm over de gangen hoeft te sluipen. Het is de bedoeling dat de sporen van bewoning en tekenen van leven krakers, inbrekers en zwervers op afstand gaan houden. Je hoeft dus in principe alleen maar wat tekenen van leven te vertonen. Ik dacht: dit kan ik. I got this!
Om antikraak te mogen wonen moet je dus 1: tekenen van leven kunnen vertonen.
Maar je moet ook nog aan een paar andere puntjes voldoen:
2: je moet ouder dan 18 jaar zijn
3: geen inwonende kinderen of huisdieren hebben
4: bewijs van inkomen hebben (salaris, uitkering, studiefinanciering, zelfs stagevergoeding van €350,- volstaat)
“Vind je het erg om tussen 100 bejaarden te wonen?”
Enfin, ik wilde dus in Hoofddorp wonen. Via internet vond ik een antikraakpand via de antikraakorganisatie Camelot. Woonruimte op 5 minuten loopafstand van mijn stageadres!
Toen ging het heel snel.
Dit was mijn eerste antikraak avontuur. Als je goed kijkt zie je de posters op de ramen.
Ik vulde een contactformulier in op de website en belde er achteraan voor meer informatie.
Toen kreeg ik te horen dat ze met spoed op zoek waren naar bewoners.
“Kun je vanmiddag langskomen om het contract te tekenen en de sleutel op te halen? Kun je morgen al intrekken? Vind je het erg om tussen 100 bejaarden te wonen?”
Van een wachtlijst van 14 jaar naar 14 minuten
24 uur later stond ik met een set verse sleutels, een slaapzak en een tandenborstel voor de schuifdeuren van mijn nieuwe huis. Mijn plan om op mezelf te gaan wonen was zo snel uit de spuigaten gelopen, dat ik niet eens tijd had gehad om voor een uitzet te sparen. Sommige mensen staan 14 jaar op een wachtlijst – ik heb 14 minuten in de wacht gestaan bij de telefoniste en toen was de deal rond. Die nacht sliep ik dus op de grond, op een Perzisch tapijtje dat rook naar oma. En niet de mijne.
Ik was terechtgekomen in een bejaardentehuis. In een nogal uitzonderlijke situatie. Alle bejaarden werden groepje voor groepje overgeplaatst naar een nieuw pand. Het oude gebouw zou uiteindelijk gesloopt worden en plaatsmaken voor nieuwbouw.
De baldadigste bejaarden bewaarden ze voor het laatst (onder andere meneer Bonnebroek, die iedere ochtend nonchalant voor mijn kamerdeur rondhing. Zijn bruine ribbroek tot zijn oksels opgetrokken, daarboven een bleke borstkas bezaaid met zilveren borstharen en kruimels bastognekoek. Zijn trui losjes in zijn uitgestoken hand. “Zuster, help me hier even mee.” Jij weet dondersgoed dat ik je zuster niet ben!).
In mijn leven nog nooit zoveel bastognekoek gegeten
De Deal waardoor ik maar €30,- huur hoefde te betalen
In het contract dat ik getekend had, stond een huurprijs van €170,-, inclusief gas, water, licht en belastingen. Wie antikraak woont heeft geen recht op huursubsidie, dus dat is balen. Ik zag de helft van mijn stagevergoeding al in vlammen opgaan! Totdat Camelot ons als bewoners (we woonden er met z’n zessen) benaderde met een verzoek. De verpleging in het bejaardentehuis was zwaar onderbezet en had wat hulp nodig. Vooral in de nacht.
De Deal was als volgt: leg ‘s nachts een pieper op je nachtkastje, waarop de nachtzuster je in geval van nood kan oppiepen, en je krijgt per nacht €10,- huurvermindering. Joe!
Die pieper is niet één keer afgegaan en uiteindelijk bleef er maandelijks voor mij om en nabij €30,- huur onder de streep staan. Lekker!
Ik heb bijna een jaar in dit bejaardentehuis gewoond en ik vond het helemaal het einde. Uiteindelijk hield ik met mijn stagevergoeding aan het eind van de maand nog geld over! #winning!
Daarna woonde ik een tijdje in een postkantoor, ook in Hoofddorp. Toen in een kantoorpand in Amstelveen, een paar maanden in een ander bedrijfspand in Alkmaar en inmiddels alweer een poosje in Amsterdam.
Dit is het postkantoor in Hoofddorp waar ik een poosje gewoond heb. Enorm hè?
Ik ben nooit ergens gedwongen vertrokken. Ik heb altijd zelf de keuze gemaakt om te verhuizen. Gewoon omdat ik ergens uitgekeken was of een nieuwe baan vond in een andere stad. Pure mazzel. Een goede vriend van mij heeft wel eens drie keer in een half jaar tijd moeten verkassen. Dat is ook antikraak wonen.
Op het moment van schrijven woon ik alweer twee jaar in een herenhuis aan het Amsterdamse Vondelpark. Een huis waarvan ik nooit had durven dromen. Lijkt dat jou ook wel wat? Ik geef je hieronder een aantal tips waardoor je gemakkelijk een antikraakwoning vindt en niet voor verrassingen komt te staan.
Hier woon ik nu. Mij hoor je niet klagen!
Tips om je kans op een antikraakwoning te vergroten
Wil je graag antikraak wonen maar weet je niet waar je moet beginnen en hoe je een voet tussen de deur moet krijgen?
# Check de websites van deze betrouwbare antikraakorganisaties
Er zijn een aantal grote organisaties die veel aanbod hebben. Hier zet ik een paar bedrijven tegen elkaar af:
- Camelot – Via deze antikraakorganisatie heb ik vier keer een fijne woonruimte weten te bemachtigen. Ik raad hun website ook altijd aan aan oriënterende antikrakers. Je vindt ruim aanbod op hun website (vooral in het midden en zuiden van het land), ze zijn transparant met informatie en rekenen geen inschrijfkosten.
- Interveste – Ik heb persoonlijk alleen een keer telefonisch contact gehad met Interveste, maar nooit via deze partij gewoond. Ik heb er wel goede verhalen over gehoord en ook hun site en aanbod ziet er goed uit. Ze rekenen wel €15,- inschrijfgeld (om 1 jaar te kunnen reageren op woningen).
- Ad Hoc – Een grote speler in de markt, maar zelf geen ervaring mee. Ze hebben geen zichtbaar aanbod op de website staan en werken met een voordrachtsysteem. Dit betekent dat je iemand moet kennen die al via Ad Hoc woont, die jou kan aandragen bij de organisatie. Dit hoeft op zich geen probleem te zijn. Zie je een pand met een Ad Hoc-poster voor het raam? Bel even aan, stel je voor en maak vrienden.
- Zwerfkei Beheer – Is een beetje een verhaal apart. Ze hebben geen zichtbaar aanbod op hun website staan. Soms wel op hun facebookpagina. Ze werken met een bewonersbestand waar ze hun nieuwe aanbod aan voorleggen. Om in dit bestand te komen raad ik je aan om een uitgebreide voorstel-mail te sturen naar hun algemene mailadres (te vinden op de site). Als ze plek hebben voor nieuwe bewoners nemen ze contact op. Zo ben ik binnen een paar weken binnengekomen. Zwerfkei heeft hele mooie panden.
Dit is het huidige aanbod op de website van Camelot
Neem dus vooral even een kijkje op bovenstaande websites en volg ze ook op Facebook. Hier plaatsen ze soms ook nieuw aanbod.
Dit zijn niet de enige organisaties, en zijn nog een heleboel kleinere vastgoedbeheerders. Bijvoorbeeld deze:
- Alvast Tijdelijk Beheer
- HOD Leegstandsbeheer
- Villex Leegstandsbeheer
- Wolf Huisvestingsgroep
- Vastgoedbeschermer
# Wees een beetje brutaal en wacht niet af
Vul netjes een contactformulier in, maar bel of mail altijd na. Meestal is het niet de bedoeling dat je persoonlijk contact zoekt, maar het helpt altijd.
Heb je geen contactpersoon? Zo gefixt. Zoek op Linkedin een medewerker van ‘bewonerszaken’ op, bel het algemene telefoonnummer en vraag naar de betreffende medewerker. Bluf dat jullie belangrijke zaken te bespreken hebben en je wordt zo doorverbonden. Je hebt dit niet van mij! Mmkay?
Leg je situatie uit, maak een praatje, toon dat je communicatief vaardig bent. Ze zoeken een bewaker, dus iemand die niet op zijn mondje gevallen is, is een pré. Ik bel altijd na. Altijd. In een paar gevallen kreeg ik aan de telefoon kortaf “nee sorry, de woning is vergeven” te horen, maar werd ik niet veel later teruggebeld omdat voorgaande kandidaten toch waren afgevallen of afgehaakt.
# Team Up!
Samen heb je meer kans. De voorkeur van een antikraakorganisatie gaat meestal uit naar een stelletje of bevriend koppel. Als je dus iemand kent die ook graag antikraak wil wonen en waar je het goed mee kan vinden… stel het eens voor. Je zult met z’n tweeën sneller geplaatst kunnen worden dan alleen. Overigens betaal je altijd huur per persoon, niet per woning.
# Benadruk in je mail of gesprek dat je flexibel bent
- Je hebt een auto (van je beste vriend ofzo) te allen tijde tot je beschikking.
- Je kunt in geval van nood altijd bij iemand terecht (bij je ouders op zolder bijvoorbeeld).
- Als je een vuile onderbroek op je hoofd zet en drie keer met je vingers knipt kun je je hele inboedel naar een weiland teleporteren.
Antikraakorganisaties houden van het idee dat je makkelijk verplaatsbaar en multi-inzetbaar bent. Overtuig ze dus van bovengenoemde drie punten en je zit gebakken.
Mocht puntje bij paaltje komen en je ‘eruit gezet wordt’ dan heb je in de meeste gevallen 28 dagen (soms 14!) om te verhuizen, want dat is de gangbare opzegtermijn. Ze doen dan altijd hun best om vervangende woonruimte voor je te vinden en je door te plaatsen. Huidige bewoners krijgen altijd voorrang op nieuwe bewoners. Maar geen garanties.
# Tip een pand
Als je heel internet afgestruind hebt maar geen aanbod tegenkomt in de gewenste regio, kun je ook het heft in eigen hand nemen. Fiets eens een rondje door de stad waar je zou willen wonen, houd je ogen open en vraag eens rond.
Zijn er panden die al langere tijd leeg staan?
Pandeigenaren riskeren een boete als hun vastgoed langer dan een bepaalde periode staat te verstoffen. Als je het betreffende adres tipt aan een antikraakorganisatie nemen ze contact op met de eigenaar van het pand. Als ze een samenwerking aangaan ben jij de eerste bewoner die mag intrekken.
Tips om antikraak wonen zo aangenaam mogelijk te maken
Je hebt die felbegeerde sleutel in the pocket! Nu zijn er nog een aantal dingen die je kunt doen om antikraak wonen net iets prettiger te maken.
# Zo kom je achter het bestemmingsplan van het pand
Met antikraak heb je nooit echt zekerheid over hoelang je ergens kunt wonen. Daar moet je vrede mee hebben. Maar je hoeft ook niet de hele dag met samengeknepen billen op je tweedehands bank te zitten vrezen voor het ergste. Er is een eenvoudige manier om erachter te komen hoelang je ongeveer in een pand kunt bivakkeren.
Online kun je bestemmingsplannen vinden. Simpelweg door het adres te googlen. Veelal kom je dan op de website van de gemeente. Daar staat informatie over wat ze met het pand van plan zijn en kun je zien of het gebouw gesloopt, verkocht of gerenoveerd gaat worden. Als er verbouwd gaat worden kun je zelfs zien welke vergunningen er nodig zijn en wat de status ervan is. Deze info is openbaar. Je kunt de gemeente hier ook over bellen en dan zullen ze je verdere uitleg geven.
# Investeer niet te veel in je inrichting
Ga lekker voor tweedehands. 100% van mijn spullen komt van Marktplaats en de kringloopwinkel. De kans is groot dat jij, net als ik, niet veel wilt uitgeven aan inboedel. Duh!
Ikea en Leen Bakker lijken een mooie goedkope oplossing, maar meubels van deze kwaliteit zijn niet bestand tegen verhuizen. Een Ikea-bouwpakket is bedoeld om één keer in elkaar te zetten en er vervolgens 16 jaar niet aan te zitten. Na één keer verhuizen zijn alle schroefgaten van je Billy uitgescheurd en jas je zo door het triplex achterwandje van je Pax heen. Vet zonde.
>> Ik schreef eerder een blog voor LINDA. over hoe ik aan een deel van mijn inboedel ben gekomen: die kun je hier lezen.
# Bedwing de drang om te hamsteren
Waarschijnlijk krijg je een grote ruimte onder je hoede. Denk aan een schoolpand, een hele verdieping van een kantoorpand of een half postkantoor. Dat soort werk. Je hebt een zee aan ruimte, maar kom niet in de verleiding om ieder hoekje vol te stouwen met meubels. Mensen zullen je met de beste bedoelingen hun oude spullen aanbieden, maar neem niet alles aan.
Twee jaar geleden woonde ik aan de rand van een studentencampus in Amstelveen, in een kantoorpand op de 2e verdieping. Er was een lift. Ieder semester waren de studenten druk aan het verhuizen en werden hele inboedels op straat gezet.
Alles wat nog bruikbaar was sleepte ik een kilometer achter me aan, als een trotse hond met een veel te groot bot.
Dat ging zo de lift in en dan had ik weer een hoek van mijn huis gezellig gemaakt.
Toen ging ik verhuizen naar een herenhuis. Derde verdieping. Geen lift. Alles op mijn rug 6 trappen op. Ik heb ter plekke afstand gedaan van de helft van mijn spullen, want het was niet te doen.
Ik heb on the spot de drie geboden voor het inrichten van een antikraakpand in het leven geroepen.
De Drie Geboden voor het Inrichten van een Antikraak Pand
Gij zult geen goedkope troep kopen bij Zweedse meubelgiganten
Gij moet in staat zijn om elk meubelstuk eigenhandig te kunnen verplaatsen.
Gij zult iedere keer dat een nieuw meubelstuk het huis betreedt, een oud meubelstuk de deur wijzen.
# Maak het gezellig ondanks de strenge regels
Officieel mag je in een antikraakwoning niet schilderen en boren. Officieel. Maar ik zou hier niet te zwaar aan tillen. Het is belangrijk dat je je thuis voelt. Wanneer jij in je bed tegen een gehavende muur vol vlekken aan moet kijken lig je toch een stuk minder lekker.
Je hebt schilderen, en je hebt schilderen. Als jij besluit dat de entree wel een idyllische fresco van doodskoppen en vliegende buttplugs kan gebruiken, dan vraag je om problemen. Maar als jij een smoezelige muur een fris laagje verf geeft, dan zijn de verhuurders juist blij met je. Dan dienen jullie een gemeenschappelijk doel: de woonruimte zo netjes en representatief mogelijk houden.
Hetzelfde geldt voor boren. Vaak zitten er al zoveel gaatjes in de muren van je kamer, dat een extra gaatje niet eens opvalt. En als jouw schilderijtje precies een open krater met een rattennest in de muur verbergt… is het win-win. Ik raad je wel aan om altijd even een mailtje te sturen met je plannen. Voor de zekerheid.
Veelgestelde vragen over antikraak wonen
Als ik vertel dat ik antikraak woon, krijg ik meestal een stortvloed aan vragen over me heen. Iedereen heeft wel een neef, zusje of kennis die ook graag antikraak zou willen wonen.
Q: Wat kost antikraak wonen?
A: Het kost gemiddeld de helft van een gewone huurwoning. Tien jaar geleden was het nog echt goedkoop. Toen stonden er woonruimtes te huur voor €85,-. Inmiddels zijn de prijzen gestegen. Denk aan huurprijzen tussen de €150,- en €300,-. Daarbovenop komt vaak nog een eenmalige bijdrage onder de noemer ‘plaatsingskosten’ of ‘administratiekosten’ en je betaalt borg, meestal twee maal de huurprijs. Dit laatste krijg je weer terug als je de woonruimte aan het eind van de rit netjes oplevert.
Q: Moet je antikraak ook gas, water, licht en belastingen betalen?
A: Soms wel, soms niet. Dit is afhankelijk van je contract, dus let hier goed op.
Q: Kun je zomaar uit je huis gegooid worden?
A: Ja. De meeste antikraakorganisaties hanteren een wederzijdse opzegtermijn van ongeveer een maand. Zolang heb je dus de tijd om te verhuizen. Hier teken je voor. Als antikraker heb je veel minder rechten dan als reguliere huurder. Wel zullen ze altijd proberen je vervangende woonruimte aan te bieden, maar dit is geen garantie.
Q: Kom ik met antikraak in aanmerking voor huursubsidie?
A: Nee. Officieel heb je geen huurcontract, maar een bruikleenovereenkomst. Je betaalt dus eigenlijk geen huur maar een zogenaamde onkostenvergoeding of bruikleenvergoeding, en hier kun je geen huursubsidie voor aanvragen.
Q: Wat is het verschil tussen antikraak en tijdelijke huur?
A: Bij tijdelijk huren via de Leegstandwet heb je iets meer zekerheid. Tijdelijke huurders genieten meer rechten dan antikrakers, maar nog steeds minder dan reguliere huurders. De minimale contractduur is altijd 6 maanden. En de opzegtermijn is meestal 3 maanden, dus je hebt royaal de tijd om een nieuw onderkomen te vinden. De prijzen liggen wel iets hoger. Denk aan €400,- of €500,- per maand. Hier betaal je officieel wel huur, dus kun je in aanmerking komen voor huursubsidie. Houd er rekening mee dat hier wel kosten voor gas, water, licht en belastingen bovenop komen.
Q: Kan ik met kinderen en huisdieren ook antikraak wonen?
A: Nee. Dit moet je mijns inziens ook niet willen.
Q: Ze werken met een voordrachtsysteem, maar ik ken niemand. Wat nu?
A: Je moet dus iemand kennen die al via deze organisatie een pand bewoond. Zoals ik al eerder zei: dit hoeft op zich geen probleem te zijn. Zie je een pand met een poster met het logo van de organisatie voor het raam? Bel even aan, stel je voor en maak vrienden. Dan weet je meteen wie je huisgenoten zullen zijn. Of google op ‘voordracht [naam organisatie]’. Soms helpen mensen elkaar via forums.
Q: Kun je niet op vakantie als je antikraak woont?
A: Er gaan wat indianenverhalen rond dat je niet langer dan een paar dagen ‘weg’ mag als je antikraak woont. Het schijnt dat sommige antikraak-organisaties aan hun bewoners laten weten dat ze het moeten melden als ze langer dan 3 dagen niet thuis zijn. Dit is nogal overdreven. Natuurlijk is het de bedoeling dat je een pand actief bewoont en het zo bewaakt, maar kom op… ook antikrakers zijn gewoon mensen die zo nu en dan op vakantie willen! En dat kan ook. Ik ben vaak genoeg een paar weken op vakantie geweest. Zonder het te melden. In de realiteit loopt dat wel los. Waar je wel op moet letten is als je bijvoorbeeld langer dan een paar weken weg wil. Als je langer weggaat dan een maand en je hoort opeens dat je eruit moet, dan zul je wel iets moeten regelen…
Q: Is het niet eng om in een antikraakpand te wonen?
A: Niet enger dan in een rijtjeshuis. Je woont vaak met meerdere mensen in een gebouw, dus dat is vet gezellig. Als er opeens mensen in je tuin staan, zijn het meestal nieuwsgierige buurtbewoners die het grappig vinden dat er opeens mensen in een oude school wonen. Bij onraad altijd meteen de politie bellen.
Maagkrampen door Vinex-wijken
Ik woon dus al bijna 10 jaar antikraak en met veel plezier. Het is bijna een soort verslaving geworden. Ik wil op die plekken wonen waarvan mensen uitroepen “Woon jij dáár?!” Van Vinex-wijken en galerijflats krijg ik een beetje kramp in mijn maag.
Het voelt als een eer om de verwilderde, verlaten en vergeten en plekjes in de stad te mogen bewonen. Om de laatste te zijn die haar hand op hun warme muren legt, voordat de sloopkogel de bejaarde bakstenen verbrijzeld.
Wat begon uit noodzaak is uitgegroeid tot een levensstijl. Ik vind het praktischer en fijner om licht te leven. Om niet te veel spullen met mij mee te hoeven nemen.
Natuurlijk is er altijd dat ene minpuntje: je kunt er ieder moment uitgeknikkerd worden. Als je bij dit vooruitzicht al een trillend ooglid krijgt, is deze manier van wonen niets voor jou. En dat is prima.
Maar als het jou leuk lijkt om in je woonkamer te kunnen badmintonnen, of om een keer 100 bejaarden als huisgenoot te hebben, dan kan ik het je van harte aanraden.
Inmiddels heb ik de angst om mijn huis kwijt te raken achter me gelaten en vraag ik me af:
op welke bijzondere plek zou ik hierna mogen wonen?
Ik zou het leuk vinden om jullie ervaringen met antikraak wonen te horen!
Heb je nog vragen die ik niet behandeld heb? Stel ze gerust hieronder.